Watermeules langs de Gelaenbaek in Sjènne

Dat er in Schinnen maar liefst vijf waterradmolens langs de Geleenbeek  hebben gestaan, zal slechts bij weinige bekend zijn. Voormalige Schinnenaar en oud bewoner van Hegge, Paul Potten heeft jarenlang onderzoek gedaan en er een boek over geschreven.

Hij geeft in een uitvoerige beschrijving weer: de geschiedenis, hun eigenaars en pachters, hun functie in de gemeenschap en hun einde. Er zijn namelijk slechts twee molengebouwen van de vijf die in Schinnen stonden behouden gebleven: het molenhuis bij Terborg en het molengebouw op Heisterbrug. De molen in Thull moest wijken voor een slikvijver van Staatsmijnen. De molen in de Noeber-Beemden en een bij Heisterbrug brandde af. De andere molens verloren hun functie toen de bedding van de Geleenbeek werd verlegd. Het boek is ruim voorzien van fotomateriaal dat vooral bij oudere inwoners van Schinnen veel herinneringen zal oproepen.

De Geleenbeek heeft in de economische ontwikkeling rondom Schinnen en omgeving een grote rol gespeeld. Al in de veertiende eeuw stonden er waterradmolens langs deze kronkelende beek. Op een paar kilometer afstand van elkaar stonden er alleen al in Schinnen vijf waterradmolens, en wel in Thull, Heisterbrug (twee), in de Noeber-Beemden en op Terborg.

  • Borgermolen bij kasteel Terborg < 1501-1939
  • Oliemolen met twee molengebouwen te Heijsterbrug < 1485-1939
  • Muldermolen te Thull < 1331-1946
  • Oliemolen Noeber-Beemden < 1400-1566

Op een Ferrariskaart uit 1771 is duidelijk een waterput(bron) te zien bij de Borgermolen van het kasteel Terborg, met de tot de verbeelding sprekende naam Fonteine. Deze waterplaats/put wordt uitvoerig besproken samen met de verschillende aftakkingen van de Geleenbeek die voor het nodige water naar de waterradmolens moesten zorgen.

Een oud grafkruisfragmenten uit de 17e / 18e eeuw op het Julianapleintje achter de kerk van Schinnen van een  bewoonster van de afgebrande oliemolen in de Noeber-Beemden samen met de vele oude veldpaden die het dorp Schinnen kende van en naar de molens komen in beeld en worden uitvoerig beschreven. Hopende dat mijn informatie zal bijdragen aan de geschiedenis van Schinnen en omstreken.

Het boek telt 130 pagina’s en kost  € 12.50.-
Te bestellen onder het mailadres:potten@home.nl of in de boekwinkel onder ISBN 9789462548701

Voor de geboden hulp en medewerking betuig ik mijn welgemeende dank.

Groeten, Paul Potten
046-4433996